Blog | Υγεία | Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου και Διατροφή

Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου αποτελεί το πιο κοινό σύνδρομο του γαστρεντερικού συστήματος. 15-20% του συνολικού πληθυσμού στο δυτικό κόσμο εμφανίζει συμπτώματα ευερέθιστου εντέρου, με τις γυναίκες να πλήττονται σε σχέση με τους άντρες σε αναλογία 2:1.

Για την ιατρική διάγνωση του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου, το άτομο πρέπει να παρουσιάζει υποτροπιάζοντα κοιλιακό πόνο κατά μέσο όρο τουλάχιστον 1 ημέρα/εβδομάδα έως και 6 μήνες πριν από τη διάγνωση. Σύμφωνα με τα κριτήρια Rome IV τα συμπτώματα που οδηγούν στην εξέταση Σ.Ε.Ε. είναι τα παρακάτω: 

  1. Πόνος σχετιζόμενος με την κένωση 
  2. Πόνος σχετιζόμενος με αλλαγή στην μορφή των κοπράνων
  3. Πόνος σχετιζόμενος με αλλαγή στη συχνότητα των κενώσεων 

Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (Irritable Bowel Syndrome – IBS) ανάλογα με τα συμπτώματα που το χαρακτηρίζουν μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε τέσσερις τύπους. Το ΙΒS – D (διάρροια), το IBS – C (δυσκοιλιότητα), το IBS – A (εναλλαγή διάρροιας – δυσκοιλιότητας) και το IBS – U (απροσδιόριστου τύπου).

Πώς να αντιμετωπίσετε φυσικά το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου

Η διαχείριση της διατροφής και του τρόπου ζωής μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρωταρχική θεραπεία για το IBS. Η λύση μπορεί να είναι τόσο απλή όσο η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής ή πιο «αυστηρή» και εξειδικευμένη, όπως η δίαιτα FODMAP. Ένας εύκολος και απλός τρόπος να εντοπίσετε τι σας επηρεάζει περισσότερο μέσα στην καθημερινότητά σας είναι η διατήρηση αρχείου. Το ημερολόγιο θα βοηθήσει στο να καταγράφετε την ποσότητα των τροφίμων και ποτών που καταναλώνετε ημερησίως, την ώρα των γευμάτων, τη σωματική σας δραστηριότητα και τα συμπτώματα που τυχόν εντοπίζετε. Αυτός μπορεί να είναι ένας χρήσιμος τρόπος για τον εντοπισμό τροφών που ίσως προκαλούν αντίδραση στο σώμα σας, προτού οδηγηθείτε σε ριζικές ή ακραίες αλλαγές. Τα συμπτώματα μπορεί να μην προκαλούνται πάντα από αυτό που τρώτε, γι’ αυτό λάβετε υπόψη άλλους παράγοντες που μπορεί να εμπλέκονται, όπως το στρες, οι φαρμακευτικές αγωγές ή κάποιο υπάρχον νόσημα. Η υγιεινή και πλήρης διατροφή, η επαρκής κατανάλωση νερού, η τακτική σωματική δραστηριότητα και η διαχείριση του άγχους θα βοηθήσουν στη βελτίωση της συνολικής υγείας σας και φυσικά στη καλύτερη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος.

Ειδική προσέγγιση στη διατροφή

Στο Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου και στην εμφάνιση έντονων συμπτωμάτων μια απλή αλλαγή στον τρόπο ζωής δεν αρκεί. Το Σ.Ε.Ε. απαιτεί τις περισσότερες φορές εξειδικευμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση του. Δεν είναι λίγοι οι ασθενείς που αναφέρουν ότι η διατροφή επηρεάζει τα συμπτώματά τους και επομένως, η τροποποίηση του διαιτολογίου μπορεί να βοηθήσει στη διαχείρισή τους.

Ελέγξτε την πρόσληψη φυτικών ινών Οι φυτικές ίνες είναι υδατάνθρακες και αποτελούν το άπεπτο μέρος των φυτικών τροφών. Διέρχονται από το πεπτικό σύστημα και φτάνουν ανέπαφες στο έντερο. Οι φυτικές ίνες είναι απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος και τη συνολική υγεία, λόγω των πολλών και διαφορετικών ευεργετικών δράσεων τους. Η διαφοροποίηση των φυτικών ινών έγκειται στην ικανότητά τους να διαλύονται στο νερό ή όχι.  

Αδιάλυτες ίνες

Αυτός ο τύπος ινών δεν διαλύεται στο νερό και δεν διασπάται εύκολα, επομένως διέρχονται από το πεπτικό σύστημα άθικτες. Απορροφούν νερό, προσθέτουν όγκο στα κόπρανα και προκαλούν την ταχύτερη αποβολή τους. Παραδείγματα τροφών με αδιάλυτες φυτικές ίνες είναι:

  • Φλοιός φρούτων, φρούτα και λαχανικά.
  • Σιτάρι και πίτουρο.
  • Καλαμπόκι (αραβόσιτος).
  • Ξηροί καρποί και δημητριακά ολικής αλέσεως.

Διαλυτές ίνες

Αυτός ο τύπος ινών διαλύεται στο νερό και διασπάται από τα ενδογενή βακτήρια στο έντερο, ασκώντας πρεβιοτική δράση. Αυτό σημαίνει ότι αποτελούν θρεπτικό υπόστρωμα για τα μη παθογόνα εντερικά βακτήρια ευνοώντας τον πολλαπλασιασμό τους, ενώ ταυτόχρονα εμποδίζουν την εγκατάσταση και την ανάπτυξη των παθογόνων. Λόγω της απορρόφησης νερού δημιουργούνται πιο μαλακά κόπρανα, ευκολά στην αποβολή. Τρόφιμα πλούσια σε διαλυτές φυτικές ίνες, είναι:

  • Βρώμη
  • Κριθάρι
  • Ξηροί καρποί και σπόροι
  • Φρούτα και λαχανικά
  • Φασόλια και όσπρια

Οι φυτικές ίνες αποτελούν ένα συγκεχυμένο θέμα για όσους επηρεάζονται από Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου. Μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες μπορεί να επηρεάσει αρνητικά ή να ευνοήσει ασθενείς με Σ.Ε.Ε.  Μολονότι αρκετοί ασθενείς με ευερέθιστο έντερο δεν ανέχονται καλά τις τροφές που περιέχουν φυτικές ίνες, θα πρέπει να συστήνονται ανάλογα το περιστατικό και τα συμπτώματα, να λαμβάνονται με βαθμιαία αύξηση και πάντα με τη καθοδήγηση ενός ειδικού υγείας. 

Μειώστε τα λιπαρά τρόφιμα

Τα λιπαρά φαίνεται να επιδρούν σε ορισμένους οργανισμούς, με αποτέλεσμα την πρόκληση ή την επιδείνωση διάρροιας. Η υψηλή ποσότητα κορεσμένων λιπαρών είναι πιθανό να μη μπορεί να αφομοιωθεί από το πεπτικό σύστημα και επομένως ο περιορισμός τους να είναι απαραίτητος. Συνήθειες που μπορείτε να αλλάξετε είναι η κατανάλωση τηγανιτών, αλλαντικών, λιπαρών γαλακτοκομικών και τυποποιημένων αλειμμάτων (π.χ. μαγιονέζα). Αφαιρέστε, όσο είναι δυνατό, το ορατό λίπος από το κρέας και επιλέξτε πιο άπαχα κομμάτια (π.χ. φιλέτο). Χρησιμοποιήστε ελαιόλαδο αντί για βούτυρο στο μαγείρεμα ή δοκιμάστε διαφορετικές μεθόδους μαγειρέματος όπως ατμό, βρασμό ή ψήσιμο στη σχάρα. 

Μειώστε τη φρουκτόζη

Η φρουκτόζη είναι μονοσακχαρίτης και αποτελεί το κύριο σάκχαρο των φυτών. Πολλά περιστατικά Σ.Ε.Ε. καταφεύγουν σε μείωση των λαχανικών (λόγω των φυτικών ινών) και στην μεγαλύτερη κατανάλωση φρούτων. Η φρουκτόζη μπορεί να οδηγήσει σε πόνο και αέρια σε άτομα με Σ.Ε.Ε., ιδιαίτερα όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες εξαιτίας του ότι δεν απορροφάται σωστά. Δύνανται, ακόμα, να απορροφά νερό στο έντερο, προκαλώντας ωσμωτική διάρροια.  Το μέλι, τα επεξεργασμένα γλυκαντικά, όπως σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης ή στερεά σιροπιού καλαμποκιού περιέχουν επίσης φρουκτόζη, επομένως δείξτε προσοχή και ελέγχετε πάντα τις ετικέτες για αυτά τα συστατικά. Δοκιμάστε να λαμβάνετε ισορροπημένη ποσότητα φρούτων και λαχανικών, καταγράψτε ό,τι πιθανόν σας ενοχλεί και συμβουλευτείτε έναν ειδικό.

Διατροφή χαμηλή σε FODMAP

Υπάρχουν όλο και περισσότερα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η χαμηλή δίαιτα FODMAP είναι αποτελεσματική στη βελτίωση των συμπτωμάτων του IBS. Το ακρωνύμιο FODMAP σημαίνει: Ζυμούμενοι, ολίγο-, δι-, μονοσακχαρίτες και πολυόλες Πρόκειται για υδατάνθρακες βραχείας αλυσίδας που δεν απορροφώνται σωστά στο λεπτό έντερο. Αυτοί οι υδατάνθρακες ζυμώνονται εύκολα και οδηγούν στο να εισέλθει περισσότερο νερό στο παχύ έντερο, προκαλώντας αέρια, φούσκωμα και διάρροια. Η μείωση της συνολικής κατανάλωσης αυτών των ζυμώσιμων σακχάρων μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα IBS. Η χαμηλή δίαιτα FODMAP πρέπει να δοκιμάζεται με την καθοδήγηση κλινικού διαιτολόγου.

Μειώστε την καφεΐνη

Η καφεΐνη μπορεί να διεγείρει τη δραστηριότητα στο παχύ έντερο. Πολλοί άνθρωποι αναφέρουν ότι μετά την κατανάλωση καφεΐνης παρουσιάζουν έντονη εντερική κινητικότητα και επιδείνωση του πόνου και της διάρροιας. Ο καφές φίλτρου περιέχει 140 mg, ο στιγμιαίος καφές 100 mg και το τσάι 75 mg καφεΐνης. Περιορίστε τον καφέ φίλτρου ή αντικαταστήσετε τον με άλλες μορφές ή κάποιο ρόφημα. Μικρές ποσότητες καφεΐνης περιέχονται επίσης σε αναψυκτικά και στο κακάο.  

Περιορίστε αλκοόλ και ανθρακούχα ποτά

Τα αφρώδη ποτά και το αλκοόλ μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της διάρροιας. Περιορίστε την πρόσληψή τους στην καθημερινότητα για τη βελτίωση των συμπτωμάτων. Ιδανικά επιλέγετε να πίνετε έως ένα ποτήρι κρασί την ημέρα. Μην ξεχνάτε ότι η επαρκής πρόσληψη νερού κρίνεται απαραίτητη τόσο στις περιπτώσεις διάρροιας για την αποφυγή της αφυδάτωσης, όσο και στις περιπτώσεις δυσκοιλιότητας για την ενίσχυση της κινητικότητας του εντέρου. Πίνετε καθημερινά 8-10 ποτήρια νερό.

Δοκιμάστε προβιοτικά

Τα προβιοτικά συμβάλλουν στην εξισορρόπηση του εντερικού μικροβιώματος του ανθρώπου. Τα «καλά» βακτήρια των προβιοτικών ανταγωνίζονται τα «κακά» βακτήρια, με στόχο τη διατήρηση της υγείας. Τα προβιοτικά σε κατάλληλους συνδυασμούς μπορεί να είναι χρήσιμα για τους ασθενείς με IBS. Προϊόντα όπως ζυμούμενα γαλακτοκομικά (π.χ. γιαούρτι, κεφίρ), ελιές, ψωμί με προζύμι κ.ά. αποτελούν καλές πηγές προβιοτικών.  Υπάρχουν πολλά διαθέσιμα προβιοτικά προϊόντα σε συμπληρώματα κατάλληλα για την ενίσχυση της εντερικής μικροχλωρίδας. Η ολοκληρωμένη σειρά BacteFlora της OLONEA περιέχει 8 καινοτόμα προϊόντα με εξειδικευμένους συνδυασμούς και στοχευμένη δράση. Οι μοναδικοί συνδυασμοί διαφορετικών στελεχών βακτηρίων, με πρεβιοτική ινουλίνη ή/και άλλα απαραίτητα μικροθρεπτικά συστατικά παρέχουν όλες τις ευεργετικές δράσεις των προβιοτικών. Η ινουλίνη είναι μια πρεβιοτική φυτική ίνα που χρησιμοποιείται ως τροφή από τα ενδογενή βακτήρια. Ανάλογα με τις ανάγκες σας, μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα σε ένα από τα:

  1. BacteFlora daily (συμβιωτικό για κάθε μέρα)
  2. BacteFlora junior (προβιοτικό για παιδιά)
  3. BacteFlora plus (συμβιωτικό για κάθε μέρα με ενισχυμένη σύνθεση)
  4. BacteFlora gold (συμβιωτικό για κάθε μέρα με υψηλή περιεκτικότητα)
  5. BacteFlora microbiome (συμβιωτικό για την αποκατάσταση του εντερικού μικροβιώματος)
  6. BacteFlora fem (συμβιωτικό για τη γυναίκα και την υγεία του ουροποιητικού)
  7. BacteFlora immune (συνδυασμός συστατικών για το ανοσοποιητικό)
  8. BacteFlora ppi (συνδυασμός συστατικών για περιπτώσεις αγωγής με αναστολείς γαστρικού οξέος) 

Τα προβιοτικά πρέπει να λαμβάνονται στη συνιστώμενη δόση κάθε μέρα για διάστημα τουλάχιστον τεσσάρων εβδομάδων. Η καινοτομία των συμβιωτικών (προβιοτικά & πρεβιοτικά) και του συνδυασμού συστατικών της OLONEA θα σας παρέχει την ολοκληρωμένη λύση που αναζητάτε. 

Δοκιμάστε φυτικές ίνες

Σε περιστατικά με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου που εμφανίζουν δυσκοιλιότητα ή εναλλαγή διάρροιας-δυσκοιλιότητας προτείνεται η αύξηση της ποσότητας των διαλυτών φυτικών ινών, οι οποίες συμβάλλουν στην αντιμετώπιση αυτών των συμπτωμάτων. Η σειρά BacteFiber της OLONEA με 100% φυσικές υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες από το φασόλι γκουάρ παρέχουν όλα τα οφέλη των φυτικών ινών. Παράλληλα, λόγω της πρεβιοτικής δράσης των φυτικών ινών του γκουάρ ενισχύεται η εντερική μικροχλωρίδα, με αποτέλεσμα την εξισορρόπηση της κινητικότητας του εντέρου. Το κόμμι γκουάρ που εμπεριέχεται στα προϊόντα BacteFiber είναι φυτική ίνα κατάλληλη για διατροφή LOW FODMAP (πιστοποίηση Monash University) και δεν επιδεινώνει τα συμπτώματα Σ.Ε.Ε. Οι φυτικές ίνες BacteFiber παρέχονται σε εξειδικευμένους συνδυασμούς για ολοκληρωμένη φροντίδα:

  1. BacteFiber regular (για την ανακούφιση από τη δυσκοιλιότητα)
  2. BacteFiber junior (για την κινητικότητα του εντέρου των παιδιών)
  3. BacteFiber mastiha (για την ανακούφιση των πεπτικών διαταραχών) 
  4. BacteFiber cranberry (για την υγεία του πεπτικού και ουροποιητικού συστήματος)
  5. BacteFiber matcha (για την υγεία του πεπτικού συστήματος και τη διατήρηση του φυσιολογικού σωματικού βάρους) 

Αντιμετωπίστε το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου όσο πιο φυσικά γίνεται και πάντα με τη καθοδήγηση ενός ειδικού. Υιοθετήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής που θα περιλαμβάνει την ισορροπημένη διατροφή, την τακτική φυσική δραστηριότητα και προσπαθήστε να αποβάλλετε το στρες από τη καθημερινότητά σας. Συμβουλευτείτε τον γιατρό, το διαιτολόγο ή το φαρμακοποιό σας και ενημερωθείτε για τα ιατρικά συμπληρώματα διατροφής έτσι ώστε να ανακουφιστείτε φυσικά και χωρίς παρενέργειες από τα συμπτώματα του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ooi, S. L., Correa, D., & Pak, S. C. (2019). Probiotics, prebiotics, and low FODMAP diet for irritable bowel syndrome – What is the current evidence? Complementary Therapies in Medicine43(January), 73–80. https://doi.org/10.1016/j.ctim.2019.01.010

Cozma-Petrut, A., Loghin, F., Miere, D., & Dumitrascu, D. L. (2017). Diet in irritable bowel syndrome: What to recommend, not what to forbid to patients! World Journal of Gastroenterology23(21), 3771–3783. https://doi.org/10.3748/wjg.v23.i21.3771

Staudacher, H. M., Ralph, F. S. E., Irving, P. M., Whelan, K., & Lomer, M. C. E. (2020). Nutrient Intake, Diet Quality, and Diet Diversity in Irritable Bowel Syndrome and the Impact of the Low FODMAP Diet. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics120(4), 535–547. https://doi.org/10.1016/j.jand.2019.01.017

Varjú, P., Farkas, N., Hegyi, P., Garami, A., Szabó, I., Illés, A., … Czimmer, J. (2017). Low fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols (FODMAP) diet improves symptoms in adults suffering from irritable bowel syndrome (IBS) compared to standard IBS diet: A meta-analysis of clinical studies. PLoS ONE12(8), 1–15. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0182942

Blog | Υγεία | Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου και Διατροφή